چگونه می‌توان بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری تشخیص داد؟

نظام مالی و سرمایه‌گذاری در جهان در حال دگردیسی عظیمی است. در بطن این دگردیسی و تحولات که همسو با تغییرات تکنولوژی است ارزهای دیجیتال متولد شدند. رشد ارزهای دیجیتال به قدری سریع بود که پیش از آنکه قوانینی توسط دولت‌ها برای انتشار آن‌ها تدوین شود توانستند جای خود را در میان بازارهای سنتی‌تر باز کنند؛ به گونه‌ای در سال ۲۰۱۷ پس از انفجار قیمتی که در این بازار اتفاق افتاد، هیچ سرمایه‌گذار جهانی به ویژه آن‌ها که در بازار ارز فعالیت می‌کنند دیگر نمی‌توانستند به این نرخ رشد بی‌تفاوت بمانند. سودآوری در این بازار جدید به قدری است که حتی موسسات مالی و اقتصادی بزرگی همچون فیسبوک و بانک جی پی مورگان را نیز بر آن داشته که برای انتشار رمز ارز پایه خود تلاش کنند. البته حجم در گردش ارزهای دیجیتال در بازار جهانی در مقابل پول‌های رایج جهان که به آن‌ها فیات (fiat currency) گفته می‌شود بسیار کوچک است. ولی نباید از نظر دور داشت که سرعت رشد این ارزها هم از نظر تعداد و هم از نظر حجم بسیار سریع است. تا پایان سال ۲۰۱۷ تعداد ارزهای دیجیتال به بیش از ۲۵۰۰ ارز رسید، هرچند که بخش قابل توجهی از آن‌ها رسمیت پیدا نکردند و وارد گردش اقتصاد نشدند، ولی همین مساله نشان می‌دهد که چگونه ارزهای دیجیتال به مرکز توجه بسیاری از بازیگران اقتصادی تبدیل شده‌اند و چگونه می‌توان بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری را تشخیص داد.

ارزهای دیجیتال و ارزهای رمز پایه یا رمز ارزها

ارزهای دیجیتال، ارزهایی هستند که به صورت الکترونیکی ذخیره و منتقل می‌شوند. این ارزها به‌عنوان یک واحد پولی یا واسطه تبادل (به غیر از واسطه‌های فیزیکی مانند اوراق بانکی، طلا، نقره، سکه یا سایر پول‌های فیزیکی) بر پایهٔ اینترنت تعریف می‌شوند و ویژگی‌هایی مشابه با پول فیزیکی را دارا هستند، با این تفاوت که تراکنش‌های انتقال سرمایه را به شکل آنی و بدون مرز بین افراد انجام می‌دهند. پول‌های مجازی و ارزهای رمز پایه (رمز ارزها) هر دو نمونه‌هایی از ارزهای دیجیتال هستند. بازار ارزهای دیجیتال نسبت به سایر بازارها شفاف‌تر، دموکراتیک‌تر و بسیار رقابتی‌تر است، به همین دلیل است که ارزهای دیجیتال و به ویژه رمز ارزها در کشورهای مختلف جهان مورد استقبال بسیار زیادی قرار گرفته‌اند. بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری ارزی است که به فرم دیجیتالی باشد، ولی وماً به طور ذاتی از تکنیک‌های رمزنگاری شده و تکنولوژی بلاک چین استفاده نمی‌کند. به بیان دیگر ماهیت اصلی آن‌ها متکی به رمزنگاری نمی‌باشد و تراکنش‌های آن‌ها نیز در شبکه بلاک چین انجام نمی‌شود. به طور مثال وقتی شما از کارت‌های بانکی، Visa/MasterCard و یا PayPal استفاده کنید، در واقع در حال استفاده از ارزهای دیجیتال هستید. تفاوت عمده این ارزها در این است که نه تنها ماهیت اصلی آن‌ها دیجیتالی نیست (در واقع این ارزها معادل دیجیتالی اسکناس کاغذی دلار، ریال و …. هستند)، بلکه این ارزها در ذات خود متکی به تکنیک‌های رمزنگاری نیستند. ممکن است برای افزایش امنیت تراکنش‌های آن‌ها از تکنیک‌های رمزنگاری استفاده شود، ولی در ذات خود وابسته به رمزنگاری نیستند. تفاوت بسیار بزرگ دیگر رمز ارزها با ارزهای دیجیتال در غیر متمرکز بودن آن‌ها است. تایید و نگهداری تراکنش‌های بیت کوین و آلتکوین‌ها (سایر رمز ارزها) توسط استخراج کننده‌های بسیاری که در سراسر جهان سیستم خود را در اختیار شبکه آن رمز ارز قرار داده‌اند، انجام می‌شود. در حالی که در تراکنش‌های ارزهای دیجیتال (به طور مثال Visa)، توانایی بررسی و تایید تراکنش‌ها تنها در دست عده‌ای محدود، از جمله بانک‌ها و موسسات مالی بزرگ می‌باشد.

سرمایه‌گذاری روی ارزهای دیجیتال و رمز ارزها

نکته مهم در سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال این است که انتشار هر خبری در مورد ارزهای دیجیتال مثل تایید یا عدم تایید و ممنوعیت استفاده از آن‌ها در یک کشور یا مشابه آن می‌تواند به شدت روی نرخ ارزهای دیجیتال و ارزهای رمز پایه اثر بگذارد؛ بنابراین این ارزها به دلیل نوسانات بالا به سادگی مورد قبول بانک‌های مرکزی قرار نمی‌گیرند و به همین علت نمی‌توان از آن‌ها در مبادلات روزمره استفاده کرد. برای مثال از ابتدای سال ۲۰۱۹ ارزش بازار رمز ارزها نوسانات شدیدی بین ۱۳۰ میلیارد دلار تا ۳۷۳ میلیارد دلار را تجربه کرده است. هر چند نباید این نکته مهم را نادیده گرفت که ارزهای دیجیتال شرایط اولیه و تولد خود را تجربه می‌کنند و از یک پدیده نوظهور نمی‌توان انتظار ثبات داشت. در واقع کارشناسان پیش بینی می‌کنند با همگانی شدن این ارزها و عدم توان دخالت بانک‌های مرکزی و دولت‌ها در گردش و تولید آن‌ها، حجم آن‌ها به صورت یک متغیر محاسبه‌شده درونی افزایش پیدا کرده و به تدریج می‌توان انتظار ثبات بیشتری را برای آن‌ها پیش‌بینی کرد. هم‌اکنون بسیاری از شرکت‌های بزرگ، بیت کوین را به عنوان پول قانونی پذیرفته‌اند. طبیعی است که هر‌چه ثبات این ارزها بیشتر و نوسان قیمت آن‌ها محدودتر شود، امکان استفاده از آن‌ها در معاملات تجاری بیشتر خواهد شد. یکی دیگر از مهم‌ترین ویژگی‌های ارزهای دیجیتال این است که در مقابل نوسانات اقتصادی بیرونی التهاب زیادی از خود نشان نمی‌دهند و چون حجم آن‌ها با یک قانون مشخصی افزایش پیدا می‌کند بانک‌های مرکزی نمی‌توانند در حجم آن‌ها دخالت کنند و قیمت ارزهای دیجیتال و رمز ارزها را در مقابل یکدیگر بالاتر ببرند. به دلیل همین ویژگی است که بعضی از سرمایه‌گذاران از رمز ارزها به عنوان ابزاری برای پوشش ریسک همانند طلا استفاده می‌کنند. قابلیت سوداگری و نوسان گیری از این ارزها جاذبه دیگری است که سرمایه گذاران را به سمت خود می‌کشاند. در حال حاضر با توجه به اینکه نوسان این ارزها بالاست، بسیاری از سرمایه‌گذاران راغب هستند که از بازار فارکس خود را به بازار ارزهای دیجیتال منتقل کنند. البته یکی از بحث‌هایی که در مورد ارزهای رمز پایه مطرح است این است که این ارزها دارای پشتوانه لازم برای رسمیت یافتن و مقبولیت نزد عامه مردم نیستند. موضوعی که مورد تایید متخصصان این بازار نیست. آن‌ها معتقدند که امنیت بسیار بالا در این ارزها یکی از فاکتورهای مهم ارزش آن‌ها است.

استخراج یا خرید و فروش ارزهای دیجیتال و رمز ارزها؟
در میان انواع ارزهای دیجیتال، سرمایه‌گذاری بر روی رمز ارزها به دلیل ماهیت و ضریب امنیتشان بیشتر مورد استقبال قرار گرفته‌اند؛ اما در حوزه سرمایه‌گذاری بروی رمز ارزها، سرمایه‌گذاری در حوزه استخراج و خرید و فروش رمز ارزها دو مقوله جدا از یکدیگرند. نکته اینجاست که به دلیل ظرفیت ثابت برای استخراج هر رمز ارز، فرایند استخراج با نزدیک شدن به سقف ظرفیت نهایی سخت‌تر خواهد شد. با افزایش سختی استخراج یک رمز ارز، میزان قدرت پردازش موردنیاز برای استخراج هر یک واحد از آن ارز نیز افزایش می‌یابد. طبیعی است که در این شرایط سرمایه گذاران با نیاز به مصرف برق بیشتر و تأمین سخت‌افزار و تجهیزات قوی‌تر و گران قیمت‌تر و همچنین قدرت پردازش بیشتر مواجه‌اند که درنتیجه سرمایه‌ اولیه بیشتری را برای استخراج یا ریگ ماینینگ می‌طلبد. به همین دلیل است که بسیاری از سرمایه گذاران در بازار رمز ارزها ترجیح می‌دهند به جای سرمایه‌گذاری در عملیات ماینینگ، به خرید و فروش ارزهای رمز پایه بپردازند. در مقابل اما برخی معتقدند سرمایه‌گذاری برای استخراج برخی رمز ارزها به ویژه ارزهای نوظهورتر، کم هزینه‌تر، کم ریسک‌تر و امن‌تر است. این باور گرچه وماً غلط نیست اما محقق شدن آن نیاز به دانش و مطالعه کافی در این باره دارد و غفلت از آن می‌تواند سرمایه، سرمایه گذاران را نابود کند. اما از سوی دیگر سرمایه‌گذاری در بازار رمز ارزها را می‌توان به عنوان یکی از فعالیت‌های اقتصادی سودآور به حساب آورد به شرط آنکه این سرمایه‌گذاری به موقع، آگاهانه و صحیح انجام شود

چگونه بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه‌گذاری را انتخاب کنیم؟
تنوع و تکثر بالای رمز ارزها برای استخراج یا سرمایه‌گذاری و مبادله در بازار، معمولاً سرمایه گذاران کم تجربه را در انتخاب به سردرگمی می‌کشاند. بدین منظور سرمایه گذاران باید با پارامترهایی همچون میزان مارکت کپ، حجم در گردش، تعداد کل رمز ارز عرضه شده، بلاک چین، شناسنامه رمز ارز و به طور کلی مفاهیم پایه‌ای در این حوزه آشنایی و تسلط کامل داشته باشند. در اولین قدم سرمایه گذاران باید میزان مارکت کپ (Market Cap) هر رمز ارز را در نظر بگیرند. مارکت کپ یک رمز ارز که حاصل ضرب قیمت ارز مورد نظر در تعداد حجم در گردش آن در بازار است، کل ارزشی که آن ارز در بازار دارد را نشان می‌دهد. همه ارزها بر اساس عدد مارکت کپ بازار رتبه بندی می‌شوند. معمولاً پیشنهاد می‌شود سرمایه گذاران با سرمایه اندک بر روی رمز ارزها و کوین‌های با رتبه بندی پایین‌تر سرمایه‌گذاری کنند ولی سرمایه گذارانی که به دنبال سرمایه‌گذاری امن‌تر و کم ریسک تر هستند بهتر است سراغ رمز ارزهای با رتبه بندی بهتر بروند. البته در نظر گرفتن این نکته نیز ضروری است که ارزهای با رتبه بندی بهتر حجم بازار بیشتری دارند و به همان نسبت که ریسک کمتری دارند، ممکن است درصد رشد ارزشی پایین‌تری را نسبت به ارزهای جدید و با حجم بازار کمتر، تجربه کنند. حجم در گردش یا تعداد ارز عرضه شده در بازار، فاکتور دیگری است که ارزش در گردش و سهم آن ارز را در بازار نشان می‌دهد. عاملی که هر چه بیشتر باشد، ارز مربوطه را به گزینه بهتری برای سرمایه‌گذاری تبدیل می‌کنند. حداکثر عرضه یا تعداد کل رمز ارز عرضه شده به معنای تعداد کل ارزی است که قرار است در نهایت وارد شبکه شود و بر اساس قوانین و الگوریتم تولید آن رمز ارز ، هیچگاه امکان ندارد که بیشتر از آن مقدار در چرخه در شبکه وجود داشته باشد. مشخص بودن حداکثر عرضه به سرمایه گذاران اجازه می‌دهد که چشم انداز بهتری از وضعیت هر رمز ارز در آینده داشته باشند. معمولاً ارزی که حداکثر عرضه مشخصی ندارد مورد توجه افراد و سرمایه گذاران قرار نمی‌گیرد و با نزدیک شدن به میزان حداکثری عرضه یک ارز یا کوین، قیمت آن بالاتر می رود. بلاک چین یا ساختار شبکه (Blockchain) فاکتور مهم دیگری است که یک سرمایه گذار رمز ارز باید به آن توجه کند. بلاک چین به عنوان قلب هر رمز ارز، کارکرد فنی یک سیستم از جمله الگوریتم، امنیت، تایم ساخته شدن بلاک‌ها و… را مشخص می‌کند. در این باره نظرات سایر کاربران و جستجو در گوگل هم تا حدی می‌تواند راهگشا باشد هرچند مشاوره با متخصصان این حوزه راه امن‌تری برای حفاظت از سرمایه‌های سرمایه گذاران محسوب می‌شود.

بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری

وایت پیپر (whitepaper) همان شناسنامه بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری است و تمام قوانین حاکم بر هر رمز ارز را در کنار جزئیاتی همچون توسعه دهندگان و سرمایه گذاران اصلی، هشدارها، مزایا، معایب و … آن نشان می‌دهد. برای مثال یک تیم توسعه دهنده و جامعه پشتیبان کوین، نقشی مهمی در رفع مشکلات کاربران و هماهنگی با آنان دارد. یک تیم پشتیبان قوی برای توسعه و رفع نقایص یک رمز ارز می‌توانند ترکیب جامعه کاربری خود را ارتقا دهد. علاوه بر این نقشه راه یک پروژه یا بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری نشان می‌دهد که قرار است در آینده چه اقداماتی برای بهبود پروژه یا ارز مورد نظر رخ دهد. در وایت پیپرها می‌توان از سرمایه گذاران و حمایت کنندگان یک رمز ارز آگاهی پیدا کرد. اسپانسرهای قوی‌تر اعتبار و در نتیجه امنیت بیشتری را برای رمز ارز عرضه شده تضمین می‌کنند. یک پروژه با پشتوانه قوی از احتمال موفقیت بیشتری برخوردار است و در آینده پتانسیل جذب سرمایه گذاران بیشتر را خواهد داشت. برای مثال پروژه شبکه بلاک چین تلگرام و ارز گرام به دلیل اینکه شرکت تلگرام با بیش از دویست میلیون کاربر در سراسر جهان پشتوانه آن بود، در همان ابتدا توانست بیش از یک و نیم میلیارد دلار سرمایه جذب نماید که این خود می‌تواند نشانه‌ای از موفقیت و پیشرفت بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری تلگرام در آینده باشد؛ بنابراین سرمایه گذاران با کمک وایت پیپرها می‌توانند چشم‌اندازها، اهداف و نقشه راه یک رمز ارز را دریابند و با انتظارات و تمایلات خود مقایسه کنند.

جهانی بودن یک ارز نکته مهم دیگری است که باید مورد توجه سرمایه گذاران باشد. اگر بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری جهانی باشد، یعنی این که تمامی افراد در سراسر جهان می‌توانند برای انتقال دارایی‌های خود از آن استفاده کنند و بنابراین افراد و سرمایه گذاران بیشتری جذب آن می‌شود. عمر بیشتر یک کوین یا رمز ارز نیز جاذبه دیگری است که سرمایه گذاران را به سوی ارز مربوطه می‌کشاند. درواقع عمر بیشتر یک رمز ارز نشان از اصالت و امن بودن آن برای سرمایه‌گذاری دارد. هرچند یک رمز ارز جدید در صورتی که پشتوانه قوی داشته باشد می‌تواند پتانسیل افزایش قیمت بیشتری نیز داشته باشد. کاربردپذیری یک ارز رمز پایه نقش مؤثری در طول عمر و کاهش ریسک پذیری آن دارد. درواقع به رغم آنکه که ورود رمز ارزهای جدید به بازار سرعت گرفته است اما بسیاری از آن‌ها به سرعت از بازار حذف می‌شوند. یکی از مهمترین عوامل ماندگاری و پذیرش یک ارز توسط کاربران و سرمایه گذاران کاربردی بودن آن‌ها در یک بخش اقتصادی است. به غیر از بیت کوین که به عنوان اولین و شناخته شده ترین رمز ارز در جهان است تعداد معدودی رمز ارز هستند که کاربردهای عملی دارند. برای مثال اتریوم یک شبکه مرجع است که بسیاری از ارزهای جدید یا اصطلاحاً توکن‌ها بر بستر شبکه آن به وجود آمده‌اند یا ارز COCOS به گفته توسعه دهندگانش در صنعت بازی‌های کامپیوتری کاربرد دارد. حجم معاملات در ۲۴ ساعت گذشته به ویژه برای تریدرها، آخرین نوسانات قیمتی، پیش‌بینی قیمت‌ها و حجم بازار سرمایه پارامترهای دیگری هستند که به انتخاب یک رمز ارز برای سرمایه‌گذاری یا حتی استخراج کمک می‌کنند. اما نکته مهم در فعالیت و حضور در بازار رمز ارزها و حتی سایر بازارها آن است که سرمایه گذاران هیچ‌گاه همه تخم مرغ‌های خود را در یک سبد نگذارند. درواقع منطق حکم می‌کند که یک سرمایه گذار پس از بررسی آنچه ذکر شد و مشخص کردن میزان سرمایه در اختیار خود، با تعیین اهداف و انتظارات عقلانی، حدود ۱۰ ارز را انتخاب نموده و درنهایت با مقایسه نمودارها و نحوه عملکرد یک ساله آن‌ها، یک یا چند ارز را به عنوان گزینه مورد نظر انتخاب نماید.

بهترین ارز رمز پایه برای استخراج
منظور از استخراج یا ماینینگ، فرآیندی است که طی آن تراکنش‌های انجام شده در شبکه توسط ماینرها تایید و پردازش می‌شوند و در نهایت تعداد مشخصی از ارز شبکه به عنوان پاداش نصیب ماینرها می‌شود. استخراج رمز ارزها توسط سیستم خنک کننده کارآمد، نرم افزارهای کامپیوتری مختلف، پردازنده‌ کامپیوتر (CPU)، کارت‌ گرافیک (GPU) مدارهای مجتمع با کاربرد خاص یا همان ای سیک (ASIC) یا حتی از طریق پلتفرمی مثل ETN بر روی تلفن همراه هوشمند کاربران قابل انجام است. هرچه تقاضا برای استخراج یک ارز بیشتر باشد این ارز سریع‌تر به ظرفیت نهایی خود نزدیک می‌شود. در نتیجه سختی استخراج ارزهایی که پرطرفدار و محبوب هستند، مرتباً در حال افزایش است. این افزایش سختی استخراج برای ارز پرطرفداری همچون بیت کوین به قدری است که استخراج آن تنها برای شرکت‌هایی سودآور است که در مقیاس بسیار بزرگی اقدام به راه‌اندازی مراکز استخراج می‌کنند. بدین معنی که با کامپیوترهای خانگی نمی‌توان اقدام به استخراج این رمز ارز کرد. از سوی دیگر برخی از رمز ارزها گرچه با نوسانات و ریسک بیشتری نسبت به رمزارزهای پرطرفدار مواجه هستند، اما اامات و موانع بسیار کمتری برای استخراج آن‌ها وجود دارد. برای مثال ارزهای جدید و نوظهور در بدو ورود به بازار به دلیل ناآشنا بودن برای سرمایه گذاران، با اقبال کمتری مواجه هستند و استخراج آن‌ها ساده‌تر است؛ بنابراین آنچه سرمایه گذاران باید به آن توجه داشته باشند این است که بر اساس سطح انتظارات، میزان منابع مالی و فنی، ریسک پذیری و … خود، بهترین ارز رمز پایه را برای استخراج انتخاب کنند. برای این انتخاب همانطور که پیشتر نیز اشاره شد، باید تحلیل فاندامنتال (فناوری مورد استفاده، فلسفه پروژه، ارزش بازار، تیم پروژه، نقشه راه و …) دقیقی انجام شود و لیستی از مهم‌ترین عوامل مهم در انتخاب بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری برای استخراج مورد توجه قرار بگیرند. علاوه بر این هشدارهای بازدارنده از سرمایه‌گذاری برای استخراج یک ارز رمز پایه نیز باید جدی گرفته شوند. هشدارهایی مانند برگزاری عرضه اولیه سکه (ICO) رمز ارز مربوطه، فروش نودهای اصلی، میزان بالای سکه‌های از پیش استخراج شده (pre-mining)، نبود نوآوری در پروژه نسبت به سایر ارزهای رمز پایه و … . پس بهترین انتخاب در سایه مطالعه، آگاهی و آموزش صحیح اتفاق می‌افتد. در این صورت است که سرمایه گذار علاوه بر آنکه تلاش می‌کند رمز ارزی را انتخاب کند که استخراج آن صرفه بیشتری داشته باشد، می‌تواند ریسک‌های استخراج را نیز برای خود کاهش دهد. از جمله این ریسک‌ها می‌توان به از دست دادن والت یا کیف پول (به دلایلی همچون عدم توجه به اقدامات امنیتی، ساخت کیف پول در سرویس نامعتبر یا گم کردن مشخصات کیف پول)، عضویت در استخرهای استخراج متقلب، افزایش شدید هزینه‌های برق به دلیل انتخاب نامناسب دستگاه یا تنظیمات نامناسب و غیره، حمله هکرها، کاهش ارزش رمز ارز استخراج شده و … اشاره کرد. یکی از راه‌های یافتن ارزهای پر سود برای استخراج، عضویت در سایت‌ها و گروه‌های معتبری است که به روزترین و دقیق‌ترین اطلاعات را در اختیار متقاضیان قرار داده و امکان تبادل نظر با سایر فعالان بازار را نیز میسر می‌کنند.

سودآورترین ارزهای رمز پایه در سال ۲۰۱۹

در میان سودآورترین رمز ارزها و ارزهای دیجیتال برای سرمایه‌گذاری در سال ۲۰۱۹، اتریوم، بایننس کوین، لایت کوین، تزوس، بیت کوین کش، ایاس، کاردانو، بیسیک اتنشن توکن، استلار، ریپل ترون، چین لینک، سینتتیکس نتورک توکن، آنتولوژی، وی چین، نئو، پاندی ایکس، بیت کوین و زیلیکا به چشم می‌خورند. نوآوری و کاربردی بودن، تحریک کاربران با پاداش‌ها، مشوق‌ها و تخفیف‌های مختلف، دارا بودن بلاک چین‌های مختلف و مستقل، ارائه قرار دادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیر متمرکز DApp، بهبود وضعیت حریم خصوصی، افزایش سرعت تراکنش‌ها، پایین بودن کارمزد تراکنش‌ها، روند متغیر عرضه و ترسیم چشم اندازهای وسوسه برانگیز از دلایل برتری این ارزهای دیجیتال و رمز ارزها نسبت به سایر رقبا است. در همین سال، مونرو، الکترونیوم، زی کش، لایت کوین، زن کش، ایون، دژوکوین، ورت کوین، زی کوین، ریون کوین، دش، گرین، کوکارو، کوکاتو و سیاکوین، سودآورترین کوین‌ها و رمز ارزها برای استخراج تشخیص داده شده‌اند. استخراج آسان‌تر و کم هزینه‌تر توسط کامپیوترهای خانگی یا حتی گوشی‌های همراه، حفاظت از حریم خصوصی، پاداش استخراج بالاتر و غیرمتمرکز بودن عملیات استخراج موجب شده تا در عین تقاضای بیشتر برای استخراج، سود بیشتری را نیز نصیب ماینرهای خود کنند.

به طور معمول قیمت تئوریک سهم پس از افزایش سرمایه و یا توزیع سود نقدی در زمان مجمع کاهش می‌یابد. علت اصلی تغییرات قیمت سهم در زمان بازگشایی، ثابت ماندن ثروت سهامداران پس از افزایش سرمایه و سود نقدی می­‌باشد. موضوع افزایش سرمایه در مجمع عمومی فوق‌العاده و موضوع سود نقدی در مجمع عمومی عادی سالیانه بررسی می‌شود. مجمع عمومی عادی سالیانه با هدف رسیدگی به صورت‌های مالی شرکت، رسیدگی به گزارش مدیران و بازرسان شرکت و همچنین تصویب میزان سود نقدی تقسیمی بین سهام‌داران و مجمع عمومی فوق العاده، با موضوعاتی مانند تغییرات سرمایه، تغییر اساسنامه شرکت، انحلال شرکت و… تشکیل می‌شود. در ادامه فرمول تعدیل قیمت سهام ارائه می­‌شود، اما پیش از انواع افزایش سرمایه را به صورت مختصر مرور خواهیم کرد.

افزایش سرمایه از یکی از چهار محل زیر می‌تواند شکل بگیرد:

۱- از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران
افزایش سرمایه در این روش، نیازمند تأمین منابع جدید از سوی سهامداران فعلی شرکت است، لذا به همین دلیل شرکت حق استفاده و حضور در آن را ابتدا به سهامداران شرکت می‌دهد. این حق، تحت عنوان اوراقی به نام حق تقدم در اختیار سهامداران فعلی قرار می‌گیرد. سهامداران ظرف مهلت مقرر جهت پذیره نویسی این اوراق، می‌توانند درصورت تمایل به استفاده از این حق، مبلغ درخواستی شرکت به ازای هر سهم که معمولا در ایران ۱۰۰۰ ریال می‌باشد را پرداخت کنند تا حق تقدم آن‌ها  پس از طی شدن مراحل افزایش سرمایه به سهم عادی تبدیل گردد یا این که اگر نخواهند از حق تقدم‌های خود استفاده کنند، این قابلیت وجود دارد که این حق تقدم‌ها را درست همچون یک سهم در بورس به فروش برسانند.

۲- از محل سود انباشته (سهام جایزه)
شرکت‌ها بخشی از سود خالص خود در پایان سال مالی را به عنوان سود نقدی، به سهامداران پرداخت می­‌کنند و بخش دیگری را  در شرکت نگه می‌­دارند که در حساب سود انباشته در قسمت حقوق صاحبان سهام قرار می‌گیرد. در مواقعی که شرکت سود انباشته مناسبی دارد، می‌تواند افزایش سرمایه خود را از این روش انجام بدهد و از این طریق منابع جدید مورد نیاز خود را تامین کند. در این روش افزایش سرمایه، درصد مالکیت سهامدار در شرکت تغییری پیدا نمی‌کند. یعنی به همان نسبت که سرمایه شرکت زیاد می‌شود تعداد سهام نیز افزایش پیدا می‌کند. درواقع به همان نسبت که تعداد سهام زیاد می‌شود، قیمت آن کاهش پیدا می‌کند که در ادامه چگونگی تعدیل این کاهش قیمت ذکر خواهد شد.

۳- صرف سهام
در این روش، سهام به مبلغی بیش از قیمت اسمی و از طریق پذیره نویسی به فروش رسیده و تفاوت حاصل از قیمت فروش و قیمت اسمی سهام، به حساب اندوخته منتقل و یا در ازای آن سهام جدید، به سهامداران قبلی داده می‌شود. در این روش، به جای انتشار سهام عادی با ارزش اسمی، پذیره نویسی سهام جدید ناشی از افزایش سرمایه به قیمت بازار انجام می‌گیرد. منظور از صرف سهام، اضافه ارزش سهام یعنی ما به التفاوت ارزش بازاری و اسمی سهام می‌باشد.

۴- از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها
در این روش ارزش دارایی‌های ثابت مشهود در ترامه به روز می‌شود، طبق معادله اساسی حسابداری (دارایی+بدهی= سرمایه) با افزایش یک طرف معادله طرف دیگر نیز باید به همان تناسب تغییر کند، لذا با افزایش دارایی‌ها، سرمایه نیز افزایش می‌یابد. به لحاظ تاثیر در سرمایه سهامداران نیز همانند روش سود انباشته بوده، پولی به شرکت وارد نشده و تغییری در دارایی‌های سهامداران رخ نمی‌دهد. در فرمول تعدیل قیمت سهام تاثیر همزمان تمامی فاکتورهای موثر بر تعدیل قیمت سهام که تا اینجا توضیح داده شد، آورده شده است، بدیهی است در صورتی که هریک از این موارد تغییری نکرده باشد مقدار آن متغیر خاص صفر خواهد بود، برای مثال اگر هیچ گونه افزایش سرمایه‌­ای رخ نداده باشد، قیمت تئوریک سهم تنها از کاهش مقداری مساوی با تقسیم سود نقدی تاثیر خواهد گرفت، فرمول تعدیل قیمت سهام به شرح زیر است:

فرمول تعدیل قیمت سهام

در فرمول فوق:
Pt=قیمت در زمان بازگشایی
P0=قیمت پایانی سهام قبل توقف نماد
D=درآمد نقدی تقسیم شده در مجمع عمومی عادی سالیانه
a=درصد افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات
B=درصد افزایش سرمایه از محل سود انباشته
حال اگر نمادی که افزایش سرمایه داشته است با قیمت تعادلی (Adjusted Price) باز شود، اثری از بابت تغییر قیمت در شاخص نخواهیم داشت. بدیهی است اگر نماد مذکور با قیمتی بالاتر از قیمت تعادلی باز شود، افزایش شاخص و در صورتی که با قیمتی پایین‌تر از قیمت تعادلی باز شود کاهش شاخص خواهیم داشت. فرمول ارائه شده برای محاسبه قیمت تئوریک” سهم پس از افزایش سرمایه و پرداخت سود نقدی است و پیش‌بینی می‌شود که سهم پس از این موارد در محدوده قیمت‌های به‌ دست آمده بازگشایی شود، اگرچه با توجه به روند عرضه و تقاضا در بازار ممکن است قیمت جدید سهم بیشتر یا کمتر از قیمت‌های به‌ دست آمده معامله شود.

روند رو به توسعه بازارهای مالی جهان و عرضه اولیه شرکت­‌های جدید در بورس­‌های اوراق بهادار، بر اهمیت روش‌­های مختلف عرضه اولیه افزوده است. همواره مسئولان بازار سرمایه به دنبال به کارگیری روش‌­های نوین عرضه اولیه‌ای چون بوک بیلدینگ و همینطور تهیه و تدوین مقررات دقیق و مناسب برای به کارگیری این روش‌­ها هستند تا بدین وسیله بتوانند با ارزش­ گذاری منصفانه اوراق بهادار و تخصیص بهینه­ اوراق، بازاری جذاب را برای سرمایه گذاران به وجود آورده و با حضور سرمایه­ گذاران جدید به افزایش نقد شوندگی و عمق بازار کمک کنند. در این یاد داشت به طور اجمالی روش رایج عرضه اولیه در بورس شرح داده شده است.

عرضه عمومی اولیه (IPO)
اصطلاح عرضه­‌ای عمومی اولیه که رواج آن به بازارهای پر رونق ۱۹۹۰ برمی­‌گردد، عبارت است از این که یک شرکت برای اولین بار در طول دوران فعالیت خود اقدام به عرضه سهام به عموم می‌نماید. نکته قابل توجه آن است که شرکت­‌هایی که برای اولین بار در بورس عرضه می­‌شوند تازه تأسیس نبوده و غالباً، حداقل دارای ۳ سال سابقه فعالیت هستند لذا در این اصطلاح، کلمه­ اولیه به معنی عرضه سهام شرکت برای اولین بار به سهامداران بیرونی، از طریق بورس، در زمانی است که شرکت مزبور، در پروسه­‌ای از فعالیت خود دریافته است که پذیرش در بورس، کمک شایانی به جذب سرمایه، کاهش هزینه­‌های تأمین مالی و حتی کاهش مالیات می‌نماید. تعداد سهامی که طی یک فرایند عرضه عمومی اولیه وارد بازار معامله می‌­شود به ساختار مالکیت پیش از IPO بستگی دارد، به گونه­‌ای که اگر قبل از اولین عرضه عمومی، تمرکز مالکیت سهام وجود داشته باشد و سهام­داران قبلی احساس نمایند که به واسطه IPO قدرت کنترل خود در امور شرکت را از دست خواهند داد، سهام کمتری منتشر خواهد شد و به گونه­‌ای نیز توزیع می‌­گردد که سهامداران بزرگ دیگری به وجود نیایند. عرضه‌های اولیه در سال‌های اخیر در بورس تهران رونق و طرفداران بسیاری پیدا کرده است، زیرا بسیاری از عرضه‌های اولیه برای سرمایه‌گذاران سود ده بوده‌اند. روش‌های عرضه اولیه سهام در قالب چهار روش حراج، عرضه با قیمت ثابت، ثبت دفتری و روش‌­های ترکیبی انجام می­‌شود که در ادامه به بررسی و تحلیل روش ثبت سفارش یا ثبت دفتری خواهیم پرداخت.

روش ثبت سفارش بوک بیلدینگ
در این روش، بر اساس قیمت پایه‌ای که متعهد پذیره نویس در دامنه مشخص سامانه‌های معاملاتی اعلام می‌کند، تمامی سرمایه­ گذاران اعم از حقیقی، حقوقی، نهادی و آنلاین می‌توانند در آن دامنه سفارش­‌ها را وارد کنند و بر اساس حجم سفارش‌های وارد شده و قیمت­‌های مد نظر بازار، سهم جدید در بازار کشف قیمت می‌شود. ثبت سفارش در این عرضه اولیه، سه مشخصه مهم دارد:

بازه زمانی ثبت سفارش: معمولاً زمان دقیق عرضه اولیه در همان روز در قسمت ناظر بازار در صفحه همان نماد قرار می­‌گیرد.
بازه قیمتی ثبت سفارش: در اطلاعیه ذکر می­‌شود.
حداکثر حجم سفارش: در اطلاعیه عرضه اولیه ذکر می­‌شود.
کشف قیمت در روش بوک بیلدینگ
در روش قبلی عرضه اولیه، سهم طی یک فرایند توسط حقوقی‌ها کشف قیمت می‌شد. در این فرایند سرمایه‌گذاران حقیقی دخالت نداشتند و فقط حقوقی‌ها با ارسال سفارشات خود در قیمت‌های مختلف فرایند کشف قیمت را انجام می‌دادند. سپس با توجه به تعداد سهام قابل عرضه، سهمیه هر شخص حقیقی مشخص می‌شد و هر کد معاملاتی می‌توانست در قیمت تعیین شده و ثابت، برای خرید مقدار سهمیه‌ تعیین شده، سفارش خود را ارسال کند. اما در روش بوک بیلدینگ، قیمت ثابتی برای عرضه اولیه سهم تعیین نمی‌شود بلکه یک کف و سقف قیمتی در نظر گرفته می‌­شود که سهامداران می­‌توانند در این بازه اقدام به ثبت سفارش کنند.

قیمت در روش بوک بیلدینگ
پس از مشخص شدن ساعت ثبت سفارش، شما می­‌توانید سفارش خود را با توجه به حجم و قیمت اعلام شده به صورت آنلاین و یا از طریق کارگزاری وارد نمایید. قیمت را باید بر اساس دامنه قیمتی که در پیام اعلام شده، با توجه به تحلیلی که از ارزش قیمتی سهم بدست آورده‌­اید قرار دهید. اگر فرد قیمت بالاتری قرار دهد احتمال اینکه بتواند خرید انجام دهد بیشتر است. به دلیل اینکه تعداد شرکت‌کنندگان در عرضه اولیه بسیار زیاد است، تقریباً همه افراد سفارش خود را در سقف قیمت ارسال می‌کنند؛ بنابراین کسانی که قیمت خرید را در حداکثر قرار ندهند به احتمال قوی هیچ سهامی بدست نمی‌آورند.

اولویت زمانی
اختصاص سهم در عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ دیگر بر اساس اولویت زمانی ثبت سفارش نیست؛ بنابراین شخصی که در انتهای بازه زمانی معرفی شده سفارش خود را ارسال می‌کند با شخصی که در ابتدای بازه زمانی سفارش خود را ارسال کرده هیچ تفاوتی باهم ندارند.

نقش کارگزار
در روش قبلی عرضه اولیه، سفارشات ارسالی در یک صف قرار می‌گرفتند و به افرادی که در ابتدای صف بودند به نوبت سهم تعلق می‌گرفت. افرادی که به معاملات آنلاین دسترسی نداشتند سهمیه خود را از کارگزاری طلب می‌کردند. اختصاص سهمیه برای شرکت‌های کارگزاری و نحوه تقسیم سهم توسط کارگزاری‌ها در بین مشتریان و سایر شرایط باعث ایجاد نیتی در بین سرمایه گذاران بورس تهران شده بود اما در عرضه اولیه جدید به این روش کارگزاری هیچ نقشی را در تعیین تعداد تخصیص سهم به مشتری همانند گذشته ندارد و مشتریان حقیقی می­‌توانند در زمان گشایش سفارش‌­های خرید و فروش خود را ثبت نمایند.

تخصیص اوراق بهادار در روش بوک بیلدینگ
در زمان ثبت سفارش و تعیین قیمت باید به این نکته توجه داشت که درصورتی که حجم کل سفارش‌­های ثبت شده در دامنه قیمت، مساوی یا بیشتر از تعداد کل اوراق بهادار قابل عرضه باشد، تخصیص اوراق بهادار بر اساس اولویت قیمت و به قیمت ثبت شده هر سفارش انجام می‌‌شود. در گام بعدی، در صورتی که حجم کل سفارشات، در قیمت سقف دامنه، از تعداد سهامی که سهامدار عمده قرار است عرضه کند بیشتر باشد قیمت پایانی سهم همان قیمت سقف خواهد بود ولی نحوه تخصیص به کدها به این صورت است که تعداد حداقلی را مشخص و از اولین تا آخرین سفارش، عرضه و دوباره از ابتدا تا انتها تکرار می‌­شود تا میزان سهام مشخص­ شده به اتمام برسد. همچنین در این روش هر کد معاملاتی امکان ثبت تنها یک سفارش را خواهد داشت. لذا حتی اگر شما امکان دسترسی به سامانه معاملاتی چند کارگزاری را داشته باشید، در نهایت تنها یک سهمیه برای عرضه اولیه به شما تخصیص پیدا می‌کند.

اصلاح سفارش در روش بوک بیلدینگ
تا زمانی که مهلت ثبت سفارش پایان نیافته است می‌توانید دستور خود را حذف و ویرایش نمایید. اما پس از اتمام زمان ثبت سفارش شما قادر به حذف یا ویرایش نخواهید بود.

متعهد خرید در روش بوک بیلدینگ
همچنین در روش قبلی متعهد خرید وجود نداشت و ممکن بود حجم کمتر از انتظار در عرضه اولیه به فروش برسد اما در روش بوک بیلدینگ متعهد خرید وجود دارد و در صورتی که حجم سفارشات به میزان عرضه نباشد، معمولاً متعهد خرید بر اساس شرایط، باقیمانده سهام را خریداری می‌کند.

مدارک لازم برای دریافت کد بورسی
همان‌گونه که برای انجام عملیات بانکی، داشتن حساب بانکی ضروری است، برای خرید و فروش سهام در بازار سرمایه نیز نیاز به کد بورسی داریم. به کد بورسی، کد سهامداری نیز گفته می‌شود. افرادی که قصد فعالیت در بازار سرمایه دارند می‌توانند هم به صورت آنلاین و هم به صورت آفلاین، نسبت به خرید و فروش سهام اقدام کنند. دو روش آنلاین و حضوری برای دریافت کد بورسی (کد سهامداری) وجود دارد. نکته‌ای که باید سهامداران به آن توجه داشته باشند آن است که قبل از دریافت کد بورسی باید نسبت به دریافت کد سجام” اقدام کنند.

چگونه کد سجام دریافت کنیم؟
شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه” به منظور ارائه خدمات زیرساختی یکپارچه و فراگیر به سهامداران و ایجاد درگاه واحد خدمات‌دهی به تمامی ارکان بازار، نهادهای مالی، ناشران و به‌خصوص سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی، سامانه جامع اطلاعات مشتریان” موسوم به سجام” را راه‌اندازی کرد. بر اساس قوانین، اخذ هرگونه خدمات برای تمامی مشتریان حقیقی و حقوقی بازار سرمایه منوط به ثبت اطلاعات در سجام” است. با ثبت نام در این سامانه، هر شخص می‌تواند از کلیه خدمات بازار سرمایه استفاده کند. برای ثبت نام در سجام” باید به سایت https://www.sejam.ir رجوع کنیم و به مدارکی همچون، تصویر صفحه اول شناسنامه، کارت ملی و آخرین مدرک تحصیلی، نیاز است.

پس از تکمیل مراحل ثبت نام در سجام” باید احراز هویت انجام شود که به چند روش امکان‌پذیر است:

مراجعه به دفاتر منتخب پیشخوان دولت
مراجعه حضوری به یکی از شعب کارگزاری مربوطه
حضور نماینده کارگزاری در محل کار یا منزل شما
نوبت به کد بورسی رسید
همان‌گونه که گفته شد دو روش برای دریافت کد بورسی وجود دارد.

اینترنتی
مدارک کد بورسی

در روش اول می‌توانید بدون مراجعه به کارگزاری و از طریق اینترنت، نسبت به دریافت کد بورسی اقدام کنید. برخی از کارگزاری‌ها این امکان را فراهم آورده‌اند تا با ثبت نام اینترنتی، کد بورسی شما را صادر کنند. برای این امر باید به سایت کارگزاری که قصد استفاده از خدمات آن‌ها را دارید، مراجعه کنید. در ثبت نام اینترنتی مدارکی همچون تصاویر شناسنامه، کارت ملی و آخرین مدرک تحصیلی” لازم است. علاوه بر این، اطلاعات شناسنامه‌ای، شغلی، تحصیلی و حساب بانکی شامل کد شعبه، نام شعبه و شماره شبا لازم است. شایان ذکر است تا چندی پیش حداقل داشتن دیپلم برای دریافت کد معاملات آنلاین ضروری بود اما؛ به تازگی برای گسترش بازار سرمایه و تسریع در ورود نقدینگی، این شرط حذف شد و از این پس هر شخص بالای ۱۸ سال سن، می‌تواند کد معاملات آنلاین دریافت کند و خود نسبت به خرید و فروش سهام مبادرت ورزد. البته باید مدنظر داشت که برای تکمیل مراحل ثبت نام اینترنتی خود، در نهایت حضور در هر یک از شعب کارگزاری منتخب اامی است. در واقع، ثبت نام اینترنتی به نوعی فرایند دریافت کد را تسریع می‌بخشد. البته برخی از کارگزاری‌ها مدارک مشتری را با پیک برای او ارسال می‌کنند و احراز هویت را نیز به همین طریق انجام می‌دهند.

حضوری
مدارک لازم برای دریافت کد بورسی

روش دوم دریافت کد بورسی این است که شخص از همان ابتدا به یکی از شعب کارگزاری مراجعه کند و تمام مراحل ثبت نام در کارگزاری و در حضور مسئول پذیرش شعبه انجام دهد. در این روش نیز مدارکی چون شناسنامه، کارت ملی و مدرک تحصیلی لازم است و پس از تکمیل و امضای فرم‌های مربوطه، شرکت کارگزاری، اطلاعات شما را به شرکت بورس و همچنین شرکت سپرده گذاری اوراق بهادار ارسال می‌کند تا برای شما کد بورسی صادر شود. به طور معمول، بین ۳ تا ۷ روز کاری زمان جهت صدور کد سهامداری نیاز است. در خاتمه لازم به ذکر است که کد بورسی از سه حرف ابتدایی نام خانوادگی شما و ۵ عدد تصادفی تشکیل می‌شود. به عنوان مثال، برای شخصی با نام خانوادگی غلامرضایی” کد معاملاتی به‌صورت غلا ۷۵۱۴۶” خواهد بود. این نکته را مدنظر داشته باشید که کد بورسی کاملا منحصربه‌فرد است و هر سرمایه گذار فقط می‌تواند یک کد بورس داشته باشد. به این ترتیب، با صدور کد بورسی، سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق نرم افزار معاملات آنلاین یا پنل معاملات اینترنتی کارگزاری مربوطه، نسبت به معامله سهام اقدام کنند.

خلاصه کتاب پدر پولدار پدر فقیر
کتاب پدر پولدار پدر فقیر (۱۹۹۷) سبک خود زندگی­نامه را با توصیه­‌های شخصی ترکیب می‌کند تا مراحل رسیدن به ثروت و استقلال مالی را ارائه کند. این نویسنده معتقد است که در این کتاب پُرفروش مجله نیویورک تایمز نکاتی را می‌آموزد که هرگز در جامعه نیاموخته‌­ایم و اینکه آنچه طبقه بالاتر به فرزندانشان منتقل می‌کنند، دانش ضروری برای کسب ثروت (ثروتمند ماندن) است. او ماجرای دوران سرمایه گذاری فوق العاده موفقش و بازنشستگی زودرسش در سن ۴۷ سالگی را برای تایید ادعاهایش تعریف کرد.

ترس از مذمت جامعه نمی‌گذارد که از دور باطل» خارج شویم و ثروتمند شویم.
بیشتر ما می‌دانیم که دور باطل به چه معنی است، ولی اگر از ما بپرسند، چطور آن را تعریف می‌کنیم؟ یکی از تعاریفش این است روال بی‌پایان کار برای هر کسی به جز خود». این یعنی شما تمام کار را می‌کنید، ولی بیشتر پاداش به دیگران (دولت، تحصیل­داران و روسا) می‌­رسد. معمولاً منظورمان از دور باطل چیزی است که همه ما گرفتارش هستیم. در عین حال، آن را چیز منفوری می‌دانیم. پس چرا به دویدن ادامه می‌دهیم؟ چون زندگی بیشتر مردم زیر طلسم ترس از مذمت جامعه است. مثلاً به این شعار فکر کنید:

برو مدرسه، خیلی درس بخوان، شغل خوبی پیدا کن». ما هنوز هم این شعار را درس می‌دهیم، اگرچه توصیه منسوخی است که ریشه در تفکرات گذشته والدینمان دارد. در آن دوران، احتمالاً می‌توانستید به محض فارغ التحصیلی شغلی پیدا کنید، ده‌ها سال برای همان شرکت کار کنید و با حقوق بازنشستگی راحت بازنشسته شوید. امروزه این دیگر روش تضمینی برای رهایی همیشگی از مشکلات مالی یا فقر نیست. حقیقت این است که شما می‌توانید سخت کار کنید، وارد دانشگاه خوب شوید و پس از فارغ التحصیلی شغل پُردرآمدی را بدون هیچ رشد مالی کسب کنید، زیرا هنوز هم در دور باطل» گیر افتاده‌اید. روسای شما (نه شما) دارند به خاطر کار زیاد شما ثروتمند می‌شوند. با این حال، هنوز هم به خاطر ترس از عدم رعایت انتظاراتی که از زمان تولد در مغز ما کاشته‌اند، به این شعار باور داریم و از آن پیروی می‌کنیم. نتیجه؟ شاید از فقر فرار کنیم، ولی قطعاً ثروتمندتر هم نمی‌شویم.

ترس و طمع ممکن است کاری کند که افراد بدون فکر اقتصادی تصمیمات غیرمنطقی بگیرند
خلاصه کتاب پدر پولدار پدر فقیر

در زمینه پول، هر کسی (ثروتمند و غیرثروتمند) دو هیجان اساسی را تجربه می‌کند ترس و طمع. اگر پول داشته باشید، احتمالاً روی این تمرکز می‌کنید که چه چیزهای جدیدی می‌توانید بخرید (طمع). اگر نداشته باشید، نگرانید که شاید همیشه کم بیاورید (ترس). افرادی که دانش کافی را برای مدیریت امور مالی­شان ندارند، خیلی ممکن است که در تصمیم گیری خود تحت تاثیر این هیجانات باشند. مثلاً فرض کنید که ترفیع گرفتید و دستمزدتان خیلی بالا رفت. می‌توانید آن پول اضافی را روی چیزی مثل اوراق یا سهام سرمایه گذاری کنید که به تدریج برایتان درآمدزایی می‌کند، یا می‌توانید با خریدهای جدیدی مثل خانه یا ماشین دلتان را راضی کنید. اگر شما از لحاظ مالی نادان باشید، اینجا ریش و قیچی دست هیجانتان خواهد بود. ترس از دست دادن پول آنقدر قوی است که نمی‌گذارد به خاطر ریسک ادراک شده، در سهام یا دارایی­‌های دیگری سرمایه گذاری کنید، اگرچه این سرمایه گذاری­‌ها در بلندمدت برایتان ثروت خواهد آورد. در عین حال، طمع باعث می‌شود که اضافه حقوقتان را برای سبک زندگی بهتر (مثل خرید خانه بزرگتر) خرج کنید که انتخاب واقعی‌تر و امن‌تری از خرید سهام شرکت به نظر می‌رسد. ولی ارتقاء خانه مبلغ وام و هزینه قبوض شهری را هم بالاتر می‌برد که عملاً افزایش حقوقتان را خنثی می‌کند. ترس و طمع به این شکل نمی‌گذارد که افراد بدون مغز اقتصادی در بلندمدت ثروتمند شوند. پس چطور با این هیجانات قدرتمند مقابله کنیم؟ با افزایش دانش مالی­مان درباره چیزهایی مثل سرمایه گذاری، ریسک و بدهی. با این کار موقعیت بهتری برای تصمیم گیری عاقلانه‌تر (حتی با وجود ترس و طمع) دارید.

پدر پولدار پدر فقیر علیرغم اهمیت هوش مالی در موفقیت شخصی و اجتماعی، ما هیچ آموزشی در این زمینه نمی‌بینیم
بیشتر ما فکر می‌کنیم که برای کسب ثروت فقط کافی است با استعداد و توانمند باشیم. ولی در واقع، دنیا پُر از چنین آدم‌­هایی است و بیشترشان فقیر هستند. کمبود آن‌ها در هوش مالی است، استعداد جامعی برای موضوعات مالی مثل حسابداری، سرمایه گذاری و این جور موارد. متاسفانه ما بدون این هوش تربیت می‌شویم. نظام آموزشی ما طوری ساخته شده است که رشته­‌های مفید مختلفی را به افراد بیاموزد، ولی هوش مالی جزو این رشته‌ها نیست. کودکان چیزهایی مثل پس انداز یا سرمایه گذاری را نمی‌آموزند و بنابراین هیچ شناختی از موضوعاتی مثل سود مرکب ندارند. نمونه بارزش این است که امروزه حتی دبیرستانی­‌ها هم تمام پول داخل کارتشان را خرج می‌کنند. این فقر آموزشی در زمینه هوش مالی تنها گریبان جوانان را نگرفته است، بلکه مشکل جوانان تحصیل کرده‌ای است که بسیاری از آن‌ها تصمیمات بدی با پولشان می‌گیرند. به عنوان مثال، تمداران عموماً باهوش‌ترین و تحصیل ‌کرده‌ترین افراد جامعه محسوب می‌شوند، ولی بی دلیل نیست که کشورها بدهی ملی وحشتناکی به بار می‌آورند بیشتر تمداران حاکم هوش مالی ناچیزی دارند. افراد عادی هم ممکن است وضعیت فوق العاده بدی در مدیریت امور مالیشان داشته باشند که نمونه بارز آن عدم برنامه ریزیشان برای بازنشستگی است. مثلاً در ایالات متحده، ۵۰ درصد نیروی کار حقوق بازنشستگی ندارند و از بین بقیه، تقریباً ۷۵ تا ۸۰ درصدشان حقوق بازنشستگی ناکارآمدی دارند. بی تردید، جامعه ما ر ا از لحاظ دانش مالی ضعیف کرده است و بنابراین خودمان باید به خودمان آموزش دهیم. وقتی که در دوران تحول اقتصادی عظیم به دنبال ثروت هستیم، خیلی مهمتر است که خودمان به دنبال آموزش مالی خوب برویم.

پدر پولدار پدر فقیر خودآموزی مالی و ارزیابی واقع گرایانه از وضعیت مالیتان زیربنای ثروتمند شدن هستند
می­توانید در هر سنی قدم در راه کسب ثروت بگذارید، ولی هرچه زودتر راه بیفتید بهتر است. اگر در سن ۲۰ سالگی شروع کنید، احتمال ثروتمندیتان خیلی بیشتر از وقتی است که در ۳۰ سالگی شروع کنید. صرف نظر از سن، بهترین شیوه شروع کار این است که وضعیت مالی تان را ارزیابی کنید، اهدافتان را تعیین کنید و سپس آموزش لازم را برای دستیابی به آن‌ها کسب کنید. ابتدا صادقانه نگاهی به وضعیت مالی فعلیتان بیندازید. با شغل فعلیتان، چه نوع درآمد واقع گرایانه­‌ای می‌توانید امروزه و در آینده داشته باشید و پیوسته می‌توانید از پس چه هزینه‌هایی بر بیاید؟ مثلاً شاید بفهمید که توان خرید آن مرسدس بنز جدید را ندارید که با دیدنش آب دهانتان راه می‌افتد. سپس می‌توانید اهداف مالی واقع گرایانه‌ای تعیین کنید. مثلاً می‌توانید بگویید که می‌خواهید در عرض پنج سال، مرسدس در دسترستان باشد. سپس باید هوش مالی تان را افزایش دهید. این کار سرمایه گذاری بر روی بزرگترین داراییتان است، ذهنتان. می‌توانید این کار را به چند روش انجام دهید، ولی یکی از روش‌های خوب این است که نقطه تمرکزتان را تغییر دهید: برای کسب آموزش کار کنید، نه کسب درآمد. مثلاً اگر از نه شنیدن می‌ترسید، مدت کوتاهی برای شرکت بازاریابی شبکه‌ای کار کنید. اگرچه ممکن است حقوق فوق ‌العاده‌ای نگیرید، ولی کلی مهارت فروش و اعتماد به نفس کسب می‌کنید که در آینده خیلی به کارتان خواهد آمد. همچنین می‌توانید در اوقات فراغت آموزش مالی بیشتری ببینید. در کلاس‌ها و سمینارهای مالی ثبت نام کنید، کتاب‌هایی راجع به این موضوع بخوانید و سعی کنید با متخصصان ارتباط برقرار کنید. اگر بنیان مالی تان را روی این اساس بنا کنید، به احتمال زیاد یک روز ثروتمند خواهید شد.

پدر پولدار پدر فقیر راه رسیدن به ثروت طولانی است، بنابراین باید انگیزه‌تان را حفظ کنید
خلاصه کتاب پدر پولدار پدر فقیر

راه رسیدن به ثروت طولانی و سخت است. به راحتی ممکن است در مواجهه با موانع روحیه‌تان را از دست بدهید. مثلاً شاید قیمت سهامی که رویش سرمایه گذاری کرده بودید، ناگهان افت کند. برای رسیدن به اهداف مالی، باید حتی در مواجهه با شکست نیز راه‌هایی برای حفظ انگیزه پیدا کنید. یکی از راه‌های تقویت انگیزه این است که فهرست آنچه می­خواهید و نمی­خواهید را طبق سلیقه شخصی­تان تهیه کنید. مثلاً:

نمی‌خواهم به سرنوشت پدر و مادرم دچار شوم» و می‌خواهم در عرض سه سال بدهی­‌هایم را صاف کنم». هر وقت که لازم داشتید به خودتان یادآوری کنید که چرا باید راه رسیدن به ثروت را ادامه دهید، این فهرست‌ها را بیرون بکشید. یکی دیگر از راهه‌ای حفظ انگیزه این است که پیش از پرداخت قبوضتان برای خودتان خرج کنید. اگرچه کمی نامعقول است، با این کار دقیقاً می‌فهمید که هر ماه چقدر پول بیشتر لازم دارید تا به هر دو هدفتان برسید تحقق خواسته­‌هایی مثل خرید آن گیتار مرغوب که چشمتان را گرفته بود و تسویه با تحصیل داران. منظور این نیست که کلی بدهی به بار آورید، ولی اول به خودتان پول بدهید» فشار اضافی پرداخت قبوضتان پس از آن باعث می‌شود که راهه‌ای خلاقانه‌ای برای کسب درامد بیشتر و رسیدن به هر دو پیدا کنید. با این روش خود مراقبی مالی تان را تقویت و گسترش می‌دهید که ویژگی کلیدی تمام افرادی است که از نظر مالی موفق بودند. برای الهام گیری از بیرون، درباره داستان زندگی ثروتمندانی مثل وارن بافت یا دونالد ترامپ تحقیق کنید. وقتی ببینید که چطور با غلبه بر مشکلات به موفقیت رسیدند، انگیزه‌تان را حفظ می‌کنید. این نکات را اجرا کنید و مطمئن باشید که حفظ انگیزه در مسیر کسب ثروت خیلی هم سخت نیست.

تنبلی و تکبر می‌تواند حتی افراد با دانش مالی را هم به فقر ببرد
خلاصه کتاب پدر پولدار پدر فقیر

حتی پس از تقویت هوش مالی تان هم ممکن است نقاط ضعف شخصیتی شما و پولتان را تهدید کنند. تنبلی و تکبر دو عدد از این نقاط ضعف هستند، زیرا ممکن است در پشت پرده به شما آسیب بزنند. معمولاً فکر می‌کنیم تنبلی این است که بنشینیم و کاری نکنیم، ولی درواقع تنبلی وماً به معنی بیکاری نیست، بلکه می‌تواند طفره رفتن از انجام کارهای لازم باشد. مثلاً تاجری را در نظر بگیرید که هفته‌ای بیش از ۶۰ ساعت کار می‌کند. از نظر کسی که از بیرون نگاه می‌کند، او اصلاً تنبل نیست. ولی با کار کردن تا دیروقت، او از خانواده‌اش دور شده است. همین الان هم نشانه­‌های بحران را در خانه دیده است، ولی به جای رفع آن‌ها، خودش را در کار غرق کرده است. در یک کلام، او تنبل است: او از کار ضروری طفره می‌رود و احتمالاً عاقبتش این است که به طلاق پُرهزینه­‌ای گرفتار خواهد شد. به همین ترتیب، تکبر نیز ممکن است نقطه ضعف ویرانگری باشد. بر خلاف تعریف معمول، می‌توان در زمینه نابودی اوضاع مالی آن را ترکیب جهل و تکبر» تعریف کرد:

ترکیبی از دانش مالی ضعف و تکبر بیش از حد برای اقرار به آن. تکبر عیب بسیار بزرگی در زمینه سرمایه گذاری است. مثلاً برخی کارگزاران بورس سعی خواهند کرد که با تقویت جنبه متکبر شما، سهام بیشتری به شما بفروشند و کمیسیون خودشان را بیشتر کنند. آن‌ها مثل فروشنده‌­های دروغگوی ماشین دست دوم هستند؛ آن‌ها با بیان نکات مثبت این سرمایه گذاری غرورتان را بالا می‌برند، ولی جنبه­‌های منفی را از شما پنهان می‌کنند. پس حتی اگر نابغه مالی هم شوید، باید حواستان به نقاط ضعف شخصیتیتان جمع باشد. با این کار شانس خیلی بیشتری برای دوری از نابودی اوضاع مالی دارید.

شغلتان برای پرداخت قبوض کفایت می‌کند، ولی کسب و کارتان شما را ثروتمند خواهد کرد
خیلی‌ها فکر می‌کنند که کسب و کار و شغلشان باید یکی باشد. ولی در زمینه وضعیت مالی شخصی، فرقی وجود دارد. شغل شما آن کاری است که هفته­‌ای ۴۰ ساعت انجام می‌دهید تا پول قبض‌ها را بدهید، خواربار بخرید و سایر هزینه‌­های زندگی را بپردازید. معمولاً عنوان خاصی مثل صاحب رستوران» یا فروشنده» به شما می‌دهد. از طرف دیگر، کسب و کارتان آن چیزی است که برایش وقت و پول می‌گذارید تا به افزایش دارایی­هایتان کمک کند. چون شغل تنها هزینه‌­هایتان را پوشش می‌دهد، بعید است که به تنهایی این شما را ثروتمند کند. برای کسب ثروت، باید در حین کار کردن، کسب و کاری هم راه بیندازید. مثلاً سرآشپزی را در نظر بگیرید که به دانشگاه تزئین غذا می‌رود و تمام چم و خم این کار را بلد است. اگرچه از شغلش (آشپزی) آنقدر پول در می‌آورد که اجاره‌اش را بدهد و خانواده‌اش را سیر کند، ولی هنوز هم ثروتمند نمی‌شود. پس در کسب و کاری سرمایه گذاری می‌کند: املاک. درآمد اضافی هر ماهش را صرف خرید دارایی­‌های درآمدزا می‌کند آپارتمان‌ها و ساختمان مشاعی که می‌تواند به مستاجر اجاره دهد. از طرف دیگر، فروشنده ماشینی را در نظر بگیرید که باقیمانده درآمد هر ماه را روی خرید و فروش سهام می‌گذارد. در هر دو حالت، شغل‌هایشان درآمد کافی را برای تأمین مخارج ماهانه تولید می‌کردند. ولی با صرف درآمد اضافی در کسب و کارشان، این افراد دارایی‌هایشان را نیز افزایش می‌دهند و به سمت ثروت حرکت می‌کنند. وقتی این اتفاق شروع شود، دارایی‌­هایتان (نه شغلتان) تبدیل به منبع اصلی درآمدتان می‌شود. این بی تردید نشانه استقلال مالی واقعی است.

پیام کلیدی کتاب پدر پولدار پدر فقیر
کتاب پدر پولدار پدر فقیر به ما می‌گوید چون در مدرسه به ما هوش مالی آموزش نداده‌اند، خودمان باید این ویژگی را در خودمان ایجاد کنیم. تنها زمانی احتمال کسب ثروت یا استقلال مالی بالا می‌رود که هوش مالی بالا و ذهنیت قوی و جاه طلبی در پشت آن داشته باشیم. در آخر، هرچه روی ذهنتان سرمایه گذاری کنید برایتان موفقیت آفرین خواهد بود، زیرا ذهن مهمترین داراییتان در هر شرایط مالی است.